Samenwerken met source communities
Tijdens mijn stage bij het Tropenmuseum kreeg ik de opdracht om de wisselvitrine in de tentoonstelling Heden van het Slavernijverleden te voorzien van nieuwe verhalen, perspectieven en objecten. Om alternatieve en belangrijke verhalen te achterhalen ben ik gaan samenwerken met een van de source communities die zich onder gerepresenteerd voelt in het museum: de Curaçaose gemeenschap. Het museum ontvangt regelmatig feedback van mensen met een Curaçaose achtergrond. Ze zijn ontevreden op de manier waarop hun erfgoed wordt tentoongesteld. Naar hun idee gebeurt dat te weinig. En als het wel gebeurt, wordt er volgens hen onjuiste verhalen verteld.
Tijdens mijn scriptie was ik daarom eerst op zoek gegaan naar wat de Curaçaose gemeenschap beschouwt als hun erfgoed. In de diverse gesprekken die ik met hen heb gevoerd kwam o.a. naar voren dat het oogstfeest Seú een vrij onbekend feest is en een belangrijke oorsprong heeft uit het slavernijverleden. Via mijn eigen netwerk ben ik in contact gekomen met Maria Randt. Zij wilde graag haar persoonlijke verhaal delen met het Tropenmuseum.
Objecten en verhalen
In de huidige vitrine ligt een traditionele hoofddoek (een lensu in het papiamentu). In het bakje zit maishi chiki, meel gemaakt van sorghum, wat lijkt op maïs. Beiden zijn geleend van Maria Randt. Ze is geboren op Curaçao en woont nu in Medemblik. Ze nam deze voorwerpen tijdens een van haar laatste vakanties mee naar huis en bewaarde ze op zolder.
Ten tijde van de slavernij behoorde sorghummeel tot één van de weinige voedingsmiddelen waar tot slaafgemaakten over konden beschikken op de plantages van Curaçao. Vanwege de kans op misoogsten door droogte, vierden de tot slaafgemaakten succesvolle oogsten van mais en koren met het oogstfeest Seú. Vandaag de dag wordt deze historische viering jaarlijks herdacht. Het woord ‘Seú’ komt oorspronkelijk uit West-Afrika. Het betekent ‘de hemel’ van waaruit Moeder Natuur en de geesten de aarde beschermen.
“Het maakt niet uit waar je bent geboren, je moet altijd weten waar je vandaan komt. Dat je het met je meedraagt, ook al heeft het te maken met het slavernijverleden. Ik vind het ook belangrijk om deze geschiedenis met anderen te delen.” Deze geschiedenis was voor Maria Randt reden om objecten te verzamelen en vanuit Curaçao mee naar huis te nemen: “Ik koester ze als deel van mijn identiteit en persoonlijke geschiedenis.”
